Polscy archeolodzy badają w Serbii kurhan stepowych koczowników
21 lutego 2022, 09:19Stosowanie ochry i ponadprzeciętny wzrost zmarłych wskazują, że pochowani byli przybyszami, mówi doktor Piotr Włodarczak, profesor Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. Uczony wraz z zespołem bada kurhany, jakie na terenie dzisiejszej Serbii budowali przybysze ze stepów współczesnej Ukrainy i Rosji. To właśnie oni przynieśli na zachód Europy zwyczaj stosowania ochry przy pochówkach i chowania pojedynczych osób w dużych kopcach.
Utraciliśmy 90% średniowiecznych manuskryptów z opowieściami rycerskimi i heroicznymi
18 lutego 2022, 14:18Świat utracił zdecydowaną większość dokumentów z opowieściami heroicznymi i rycerskimi, wynika z najnowszych badań. Międzynarodowy zespół naukowy wykorzystał modele używane w ekologii do oszacowania poziomu strat oraz zachowania cennych artefaktów i opowieści z różnych krajów i kultur. Wyniki badań zostały opublikowana na łamach Science.
Symbol Ameryki zatruty ołowianą amunicją
18 lutego 2022, 11:16Symbol USA, bielik amerykański, jest zagrożony bardziej niż sądzono. Niemal połowa ptaków wykazuje objawy chronicznego narażenia na ołów. Bielik już raz znalazł się na krawędzi zagłady. Populacja zaczęła się odbudowywać po tym, jak w 1972 roku zakazano stosowania DDT. Teraz dowiadujemy się, że w organizmach 46% bielików występują toksyczne poziomy ołowiu. Ptaki zatruwają się amunicją używaną podczas polowań.
Wyjątkowo rzadka obserwacja „tenisowych” drgań ołowiu
17 lutego 2022, 10:24Po zderzeniu z rakietą czy ścianą piłka tenisowa wykonuje kilka szybkich oscylacji, spłaszczając się i wydłużając wzdłuż kierunku ruchu. W Instytucie Fizyki Jądrowej PAN poprzez pomiar kwantów gamma zarejestrowano ślady podobnych drgań zachodzących w jądrach ołowiu 208Pb wzbudzonych zderzeniami z protonami. Jedyna wcześniejsza obserwacja analogicznego zjawiska liczy ponad trzydzieści lat.
Odkryto drugą asteroidę trojańską Ziemi. Taki obiekt może być źródłem surowców lub bazą kosmiczną
16 lutego 2022, 09:46Naukowcy potwierdzili istnienie drugiej asteroidy trojańskiej Ziemi. To obiekt, który znajduje się na tej samej orbicie wokół Słońca, co nasza planeta. Z obliczeń wynika, że asteroida pozostanie na tej orbicie przez co najmniej 4000 lat.
Na UG zainstalowano pierwszy w Polsce skaner do obrazowania hiperspektralnego rdzeni osadów geologicznych
15 lutego 2022, 11:26Wydział Oceanografii i Geografii Uniwersytetu Gdańskiego (UG) wzbogacił się o skaner do obrazowania hiperspektralnego rdzeni osadów geologicznych. To pierwsze tego typu urządzenie zainstalowane w Polsce. Na świecie posiada go zaledwie parę laboratoriów.
Pokonali ważną barierę w pomiarach masy neutrina
14 lutego 2022, 17:03Od czasu odkrycia oscylacji neutrin wiemy, że neutrina mają niezerową masę. Dotychczas nie udało się jej precyzyjnie określić. Tymczasem neutrina to najbardziej rozpowszechnione, a jednocześnie najtrudniejsze do zbadania, ze wszystkich znanych nam cząstek. Teraz międzynarodowy zespół naukowcy pracujący przy eksperymencie KATRIN przełamał ważną barierę. Po raz pierwszy wykazano, że masa neutrino jest mniejsza od 1 elektronowolta (eV).
Odpowiednia dieta może wydłużyć życie o ponad dekadę
14 lutego 2022, 13:39Odpowiednia dieta może wydłużyć życie nawet o ponad dekadę, informują naukowcy z Uniwersytetu w Bergen. Uczeni przeanalizowali dane z Global Burden of Disease i stwierdzili np., że 20-letnia Amerykanka przechodząc z typowej zachodniej diety na optymalną, może wydłużyć życie o 10,7 lat, a jej rówieśnik o 13 lat. Z kolei 60-latka zyska średnio 8 lat, a 60-latek może wydłużyć życie o 8,8 lat. Norwegowie udostępnili też kalkulator pokazujący, jak poszczególne zmiany diety wpłyną na przewidywaną długość życia.
Przełomowa fuzja jądrowa. Uzyskano rekordowo dużo energii
9 lutego 2022, 12:00Zespół europejskich, w tym polskich, fizyków poinformował o ustanowieniu rekordu energetycznego z syntezy termojądrowej. Specjaliści pracujący przy tokamaku Joint European Torus (JET) w Wielkiej Brytanii uzyskali 59 megadżuli trwałej energii z fuzji jądrowej. Wyniki są zgodne z oczekiwaniami, potwierdzają słuszność decyzji o budowie reaktora ITER i dowodzą, że fuzja może być wydajnym, bezpiecznym i niskoemisyjnym źródłem energii.
Odchudzający sen. Poprawa higieny snu prowadzi do zmniejszenia ilości spożywanych kalorii
9 lutego 2022, 10:07Obecna epidemia otyłości jest głównie związana ze spożywaniem nadmiernej liczby kalorii, a nie z brakiem ruchu, mówi doktor Esra Tasali, dyrektor Centrum Snu na Wydziale Medycyny University of Chicago. Przez wiele lat my i inne grupy naukowe wielokrotnie wykazywaliśmy, że ograniczenie długości snu wpływa na apetyt, co powoduje, że jemy więcej, a to z kolei wiąże się z ryzykiem przybrania na wadze, dodaje